Öz
Amaç
Bu çalışmanın amacı, yaşlı hastalarda sarkopeni varlığını değerlendirmek ve bunun vücut kompozisyonu, beslenme durumu, kas kuvveti ve fiziksel performans ile ilişkisini incelemektir.
Gereç ve Yöntem
Kesitsel olarak planlanan bu çalışmaya, Haziran 2018 ile Haziran 2019 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin fiziksel tıp ve rehabilitasyon polikliniğine başvuran 60 yaş ve üzeri hastalar dahil edilmiştir. Katılımcıların demografik ve antropometrik verileri kaydedilmiştir. Sarkopeni taraması SARC-F anketi (skor ≥4) ile yapılmış; kas kütlesi, biyoyelektrik impedans analizi ile değerlendirilmiştir. Fonksiyonel parametreler el kavrama kuvveti, 4 metrelik yürüme hızı testi, sandalyeden otur-kalk testi, denge testleri ve kısa fiziksel performans bataryası ile ölçülmüştür. Beslenme durumu, mini nutrisyonel değerlendirme tam formu ile değerlendirilmiş; fiziksel aktivite düzeyi ise yaşlılar için fiziksel aktivite ölçeğinin Türkçe versiyonu kullanılarak belirlenmiştir.
Bulgular
Sarkopeni prevalansı genel olarak %41,0 olarak saptanmış olup, cinsiyetler arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. SARC-F skorları, özellikle denge ve sandalyeden kalkma testi performansı olmak üzere, çeşitli fiziksel performans ölçütleriyle anlamlı ilişki göstermiştir. Lojistik regresyon analizinde, daha iyi denge ve sandalyeden otur-kalk testi performansının yüksek SARC-F skoru ile ters orantılı olduğu; daha yüksek vücut kitle indeksinin ise yüksek SARC-F skoru ile ilişkili olduğu bulunmuştur.
Sonuçlar
SARC-F anketi, sarkopeninin temel özelliklerini belirlemede etkili olmakla birlikte, tek başına tanısal bir araç olarak kullanımı sınırlıdır. Kesin tanı için kas kütlesi ve kas kuvveti değerlendirmelerini içeren kapsamlı bir yaklaşım önerilmektedir.