Gereç ve Yöntem
Çalismamiz 2003-2005 yili içinde Osmangazi Üniversitesi Tip Fakültesi Fiziksel Tip ve Rehabilitasyon Anabilim Dali poliklinigine basvuran 88 postmenopozal hasta üzerinde gerçeklestirildi. Osteoporoz tanisi klinik degerlendirme, anteroposterior ve lateral spinal grafiler, lumbal vertebra ve femur KMY degerleri ve laboratuar bulgularina dayanarak konuldu. KMY yi saptamak amaciyla dual enerji x-ray absorbsiyometri (DEXA) teknigi kullanilarak vertebral ve femur KMY degerleri, genç eriskin degerlerine göre -2,5 standart sapmadan düsük olan hastalar çalismaya dahil edildi. Çalisma, Eskisehir Osmangazi Üniversitesi Tip Fakültesi etik kurulu tarafindan onaylandi.Sekonder osteoporoza yol açan patolojileri ekarte etmek amaciyla tedavinin baslangicinda tüm hastalarda ayrintili bir klinik ve laboratuar degerlendirme yapildi. Laboratuar incelemelerinde; tam kan sayimi, eritrosit sedimantasyon hizi (ESH)., rutin biyokimyasal tetkikler, 24 saatlik idrarda kalsiyum düzeyi, tiroid hormonlari, büyüme hormonu, kortizol, parathormon düzeyleri ve serum protein elektroforezi tetkikleri yapildi. Tüm laboratuar tetkikleri Osmangazi Üniversitesi Tip Fakültesi Biyokimya ve Hematoloji Anabilim dali laboratuarlarinda gerçeklestirildi.Sistemik bir hastalik ve malignite öyküsü olanlar, kemik metabolizmasini etkileyecek bir hastaligi olanlar yada kemik metabolizmasini etkileyen ilaçlari uzun süre kullanan hastalar ve daha önce osteoporoza yönelik herhangi bir medikal tedavi alan hastalar çalisma disi birakildi. Bu çalisma randomize, kontrollü ve açik bir çalisma olarak planlandi. Çalismaya alinan 88 hasta rasgele iki gruba ayrildi. 44 hastadan olusan 1. gruba 35mg/ hafta risedronate tedavisi, 44 hastadan olusan 2. gruptaki hastalara 60 mg/gün raloksifen tedavisi 1 yil süre ile uygulandi. Tüm hastalara ilaveten 1200 mg /gün kalsiyum ve 800 IU/gün vitamin D3 verildi. Hastalara, DEXA yöntemi (Hologic QDR 4500W) ile baslangiçta ve bir yil sonunda lumbal, femur boynu ve trokanterik bölge KMY ölçümleri yapildi.Tüm dansitometrik incelemeler Osmangazi Üniversitesi Tip Fakültesi Nükleer Tip Anabilim dalinda gerçeklestirildi. Kemik yapim ve yikim belirleyicileri olarak serum osteokalsin, total alkalen fosfataz ve idrar deoksipridinolin düzeyleri tedavi baslangici, 6. ay ve 12. ayda ölçüldü. Ayrica serum total kolesterol düzeyleri de ayni periodlarda degerlendirildi.Istatistiksel analizlerde SPSS 10,0 paketi kullanildi. Baslangiçta gruplar arasi demografik verileri karsilastirmak için bagimsiz gruplar t testi kullanildi. KMY ye ait ölçümleri degerlendirmek amaciyla grup içi analizlerde eslestirilmis t test, gruplar arasi analizlerde bagimsiz gruplar t test kullanildi. Kemik döngüsüne ait veriler karsilastirmak amaciyla ise tek yönlü varyans analizinden yararlanildi. Tüm sonuçlar % 95 güvenilirlik araliginda verildi. Sonuçlar ortalama ± standart sapma seklinde gösterildi ve p<0,05 istatistiksel olarak anlamli kabul edildi.