ÖZET

Amaç:

Osteoporoz yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen ve ülke ekonomisine ciddi yükler getiren önemli bir sağlık problemidir. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) hastalarında osteoporoz riski normal popülasyona göre artmıştır ancak KOAH hastalarının osteoporozla ilgili bilgileri net olarak bilinmemektedir. Çalışmamızın amacı KOAH hastalarının osteoporoz hakkındaki farkındalığını ve bilgi düzeylerini araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem:

Çalışmaya Nisan 2018 - Aralık 2018 tarihleri arasında göğüs hastalıkları polikliniğe başvuran KOAH tanılı hastalar alındı. Hastaların demografik verileri kaydedildi. Osteoporoz hakkında bilgileri olup olmadığı, biliyorlarsa bilgi kaynakları, bunun için herhangi bir hekime gidip gitmedikleri ve osteoporozun risk faktörleri hakkındaki bilgileri sorgulanarak kaydedildi.

Bulgular:

Çalışmaya 111’i erkek toplam 122 hasta alındı. Hastaların %54,9’nun kemik erimesi hakkında bilgisi vardı. Bilgiyi en çok çevreden (%28,7), daha sonra ise doktordan (%23) ve basından (%3,3) aldığı tespit edildi. Hastaların yarısından fazlası kemik erimesini bilmesine rağmen sadece %6,6’sı KOAH’nin bir risk faktörü olduğunu biliyordu ve %0,8’i göğüs hastalıkları hekimi tarafından osteoporoz açısından bilgilendirilip ilgili hekime yönlendirilmişti.

Sonuç:

KOAH hastalarının osteoporoz ile ilgili bilgi düzeylerinin yeterli olmadığı tespit edildi. Başta göğüs hastalıkları hekimi olmak üzere tüm hekimlerin konuya gereken önemi vermesi ve basın yayın aracılığı ile eğitimlere ağırlık verilmesi gerekmektedir.

References

Global Strategy for the Diagnosis, Management and Prevention of COPD, Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD) 2017.

Okutan O, Ayten Ö. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı ve komorbiditeler. Solunum 2012;14:182-3.

Romme EA, Smeenk FW, Rutten EP, Wouters EF. Osteoporosis in chronic obstructive pulmonary disease. Expert Rev Respir Med 2013;7:397-410.

Sarkar M, Bhardwaj R, Madabhavi I, Khatana J. Osteoporosis in chronic obstructive pulmonary disease. Clin Med Insights Circ Respir Pulm Med 2015;9:5-21.

Decramer M, Janssens W, Miravitlles M. Chronic obstructive pulmonary disease. Lancet 2012;379:1341-51.

Graat-Verboom L, Wouters EF, Smeenk FW, van den Borne BE, Lunde R, Spruit MA. Current status of research on osteoporosis in COPD: a systematic review. Eur Respir J 2009;34:209-18.

Lehouck A, Boonen S, Decramer M, Janssens W. COPD, bone metabolism, and osteoporosis. Chest 2011;139:648-57.

Ward KD, Klesges RC. A meta-analysis of the effects of cigarette smoking on bone mineral density. Calcif Tissue Int 2001;68:259-70.

Bolton CE, Ionescu AA, Shiels KM, Pettit RJ, Edwards PH, Stone MD, et al. Associated loss of fat-free mass and bone mineral density in chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med 2004;170:1286-93.

Sabit R, Bolton CE, Edwards PH, Pettit RJ, Evans WD, McEniery CM, et al. Arterial stiffness and osteoporosis in chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med 2007;175:1259-65.

Dam TT, Harrison S, Fink HA, Ramsdell J, Barrett-Connor E, Osteoporotic Fractures in Men Research G. Bone mineral density and fractures in older men with chronic obstructive pulmonary disease or asthma. Osteoporos Int 2010;21:1341-9.

Chen SJ, Liao WC, Huang KH, Lin CL, Tsai WC, Kung PT, et al. Chronic obstructive pulmonary disease and allied conditions is a strong independent risk factor for osteoporosis and pathologic fractures: a population-based cohort study. QJM 2015;108:633-40.

Graat-Verboom L, Spruit MA, van den Borne BE, Smeenk FW, Martens EJ, Lunde R, et al. Correlates of osteoporosis in chronic obstructive pulmonary disease: An underestimated systemic component. Respir Med 2009;103:1143-51.

Majumdar SR, Villa-Roel C, Lyons KJ, Rowe BH. Prevalence and predictors of vertebral fracture in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Respir Med 2010;104:260-6.

Carter JD, Patel S, Sultan FL, Thompson ZJ, Margaux H, Sterrett A, et al. The recognition and treatment of vertebral fractures in males with chronic obstructive pulmonary disease. Respir Med 2008;102:1165-72.

Torgerson DJ, Campbell MK, Reid DM. Life-style, environmental and medical factors influencing peak bone mass in women. Br J Rheumatol 1995;34:620-4.

Vestbo J, Hurd SS, Agusti AG, Jones PW, Vogelmeier C, Anzueto A, et al. Global strategy for the diagnosis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: GOLD executive summary. Am J Respir Crit Care Med 2013;187:347-65.

Karapolat H, Eyigör S, Gürgün G, Kirazlı Y, Başoğlu ÖK, Durmaz B. Erkek KOAH Hastalarında Osteoporozun Değerlendirilmesi. Osteoporoz Dünyasından 2007;13:70-4.

Aksu A, Zinnuroğlu M, Karaoğlan B, Akın S, Gökçe-Kutsal Y, Atalay F, et al. Osteoporoz, Eğitim Durumu ve Farkındalık Düzeyi Araştırma Sonuçları. Osteoporoz Dünyasından 2005;11:36-40.

Juby AG, Davis P. A prospective evaluation of the awareness, knowledge, risk factors and current treatment of osteoporosis in a cohort of elderly subjects. Osteoporos Int 2001;12:617-22.

Kutsal YG, Atalay A, Arslan S, Başaran A, Cantürk F, Cindaş A, et al. Awareness of osteoporotic patients. Osteoporos Int 2005;16:128-33.

Özişler Z, Delialioğlu SÜ, Özel S, Onat ŞS, Şahin AY, Dolmuş M. Yaşlılarda Osteoporoz Farkındalığı: Yaşlılarımız Nerede? . Türk Osteoporoz Dergisi. 2015;21:69-72.

Ní Chróinín D, Glavin P, Power D. Awareness of osteoporosis, risk and protective factors and own diagnostic status: a cross-sectional study. Arch Osteoporos 2013;8:117.

Sinclair HK, Bond CM, Taylor RJ. Hormone replacement therapy: a study of women’s knowledge and attitudes. Br J Gen Pract 1993;43:365-70.

Magnus JH, Joakimsen RM, Berntsen GK, Tollan A, Søogaard AJ. What do Norwegian women and men know about osteoporosis? Osteoporos Int 1996;6:32-6.

Aghamirsalim M, Mehrpour SR, Kamrani RS, Sorbi R. Effectiveness of educational intervention on undermanagement of osteoporosis in fragility fractures. Arch Orthop Trauma Surg 2012;132:1461-5.

Taylor JC, Sterkel B, Utley M, Shipley M, Newman S, Horton M, et al. Opinions and experiences in general practice on osteoporosis prevention, diagnosis and management. Osteoporos Int 2001;12:844-8.

Gökçe-Kutsal Y. Yaşlılarda osteoporoz. Türkiye Klinikleri. 2012;5:79-85.

Lindberg A, Jonsson AC, Rönmark E, Lundgren R, Larsson LG, Lundbäck B. Ten-year cumulative incidence of COPD and risk factors for incident disease in a symptomatic cohort. Chest 2005;127:1544-52.

Jørgensen NR, Schwarz P. Osteoporosis in chronic obstructive pulmonary disease patients. Curr Opin Pulm Med 2008;14:122-7.

Nielsen BR, Jørgensen NR, Schwarz P. Management of risk of glucocorticoid-induced osteoporosis due to systemic administration in general practice in Denmark. Eur J Gen Pract 2007;13:168-71.

Yeap SS, Goh EM, Das Gupta E. Knowledge about osteoporosis in a Malaysian population. Asia Pac J Public Health 2010;22:233-41.

Kjensli A, Falch JA, Ryg M, Blenk T, Armbrecht G, Diep LM, et al. High prevalence of vertebral deformities in COPD patients: relationship to disease severity. Eur Respir J 2009;33:1018-24.

Harrison RA, Siminoski K, Vethanayagam D, Majumdar SR. Osteoporosis-related kyphosis and impairments in pulmonary function: a systematic review. J Bone Miner Res 2007;22:447-57.

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı Hastalarında Osteoporoz Farkındalığının Değerlendirilmesi

ÖZET

References