ÖZET
Amaç:
Koronavirüs hastalığı-2019 (COVID-19) pandemisi sırasında maske takmanın ve sokağa çıkma yasağının kadınlarda D vitamini düzeyleri üzerindeki etkilerini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem:
Bu retrospektif çalışmaya 2017-2020 yılları arasında Nisan ve Mayıs aylarında hastanemizde D vitamini değerlendirmesi yapılan 18-64 yaş arası erişkin kadınlar dahil edildi. D vitamini düzeyleri şu şekilde kategorize edildi: <10 ng/mL (şiddetli eksiklik); 10 ile <20 ng/mL arası (eksiklik); 20 ile 30 ng/mL arası (yetersizlik) ve >30 ng/mL (normal).
Bulgular:
Dokuz yüz yirmi kadından toplam 835’inde (%90,8) D vitamini eksikliği, 463’ünde (%50,3) ciddi D vitamini eksikliği vardı. 2020 yılının Nisan ve Mayıs aylarında (ulusal karantina döneminde), 83 kişiden 74’ünde (%89,2) D vitamini eksikliği vardı. 2017 yılında D vitamini düzeyleri diğer yıllara göre daha yüksek bulundu (p<0,001). D vitamini düzeyleri açısından karantina yılı (2020) ile 2018 ve 2019 yılları arasında anlamlı bir fark yoktu (p>0,05).
Sonuç:
Bulgularımız toplumumuzda D vitamini eksikliği (>%90) ile ilgili ciddi ve acil bir halk sağlığı sorunu olduğunu göstermektedir; ve yaklaşık %50’sinde ciddi eksiklik vardır. Bu sorun, karantina döneminde önceki iki yıla kıyasla farklı değildir.
References
1
Champe PC, Harvey RA, Ferrier DR. Ulukaya E, çeviri editörü. Lippincott’s Illustrated Reviews Serisinden: Biyokimya. 3. baskı Nobel Tıp Kitapevleri; 2007.
2
Bringhurst FR, Demay MB, Krane SM, Kronenberg HM. Boneand Mineral Metabolism in Health and Disease. In: Kasper DL, Braunwald E, Fauci AS, Hauser SL, Longo DL, Jameson JL, editors. Harrison’s Principles of Internal Medicine. 16th ed. New York: MC Graw-HillCompanies; 2005;2:238-86.
3
Fidan F, Alkan BM, Tosun A. Çağın pandemisi D vitamin eksikliği ve yetersizliği. Turk J Osteoporos 2014;20:71-4.
4
Pilz S, Zittermann A, Trummer C, Schwetz V, Lerchbaum E, Keppel M, et al. Vitamin D testing and treatment: a narrative review of current evidence. Endocr Connect 2019;8:R27-R43.
5
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Osteoporoz ve Metabolik Kemik Hastalıkları Tanı ve Tedavi Kılavuzu. 2018.
6
Holick MF, Binkley NC, Bischoff-Ferrari HA, Gordon CM, Hanley DA, Heaney RP, et al. Evaluation, treatment, and prevention of vitamin D deficiency: an Endocrine Society clinical practice guideline. J Clin Endocrinol Metab 2011;96:1911-30.
7
Uçar F, Taşlıpınar MY, Soydaş AÖ, Özcan N. Ankara Etlik İhtisas Eğitim Araştırma Hastanesine Başvuran Hastalarda 25-OH Vitamin D Düzeyleri. Eur J Basic Med Sci 2012;2:12-5.
8
Rizzoli R, Boonen S, Brandi ML, Burlet N, Delmas P, Reginster JY. The role of calcium and vitamin D in the management of osteoporosis. Bone 2008;42:246-9.
9
Holick MF. The vitamin D deficiency pandemic: a forgotten hormone important for health. Public Health Rev 2010;32:267-83.
10
Nair R, Maseeh A. Vitamin D: The “sunshine” vitamin. J Pharmacol Pharmacother 2012;3:118-26.
11
Vacek JL, Vanga SR, Good M, Lai SM, Lakkireddy D, Howard PA. Vitamin D deficiency and supplementation and relation to cardiovascular health. Am J Cardiol 2012;109:359-63.
12
Kriegel MA, Manson JE, Costenbader KH. Does vitamin D affect risk of developing autoimmune disease?: a systematic review. Semin Arthritis Rheum 2011;40:512-31.e8.
13
Eyles DW, Burne TH, McGrath JJ. Vitamin D, effects on brain development, adult brain function and the links between low levels of vitamin D and neuropsychiatric disease. Front Neuroendocrinol 2013;34:47-64.
14
Charan J, Goyal JP, Saxena D, Yadav P. Vitamin D for prevention of respiratory tract infections: A systematic review and meta-analysis. J Pharmacol Pharmacother 2012;3:300-3.
15
World Health Organization (2020) Coronavirus disease (COVID-2019) situation reports. Geneva: World Health Organization. https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/situation-reports/ (accessed May 2020).
16
Burtiz Ca, Ashwood E.R, Bruns DE. Tietz textbook of clinical chemistry and molecular diagnostics-e-book. Elsevier health sciences 2012.
17
Gonel A, Yetisgin A. False Negative D Vitamin Measurement in LC-MS/MS Method Due to Hyperlipidemia: Case Report. Comb Chem High Throughput Screen 2019;22:428-30.
18
Zittermann A, Gummert JF. Nonclassical vitamin D action. Nutrients 2010;2:408-25.
19
Kara M, Ekiz T, Ricci V, Kara Ö, Chang KV, Özçakar L. ‘Scientific Strabismus’ or two related pandemics: coronavirus disease and vitamin D deficiency. Br J Nutr 2020;124:736-41.
20
Holick MF. Vitamin D deficiency. N Engl J Med 2007;357:266-81.
21
Bogh MK, Schmedes AV, Philipsen PA, Thieden E, Wulf HC. Interdependence between body surface area and ultraviolet B dose in vitamin D production: a randomized controlled trial. Br J Dermatol 2011;164:163-9.
22
Hansen L, Tjønneland A, Køster B, Brot C, Andersen R, Cohen AS, et al. Vitamin D Status and Seasonal Variation among Danish Children and Adults: A Descriptive Study. Nutrients 2018;10:1801.
23
Niculescu DA, Capatina CAM, Dusceac R, Caragheorgheopol A, Ghemigian A, Poiana C. Seasonal variation of serum vitamin D levels in Romania. Arch Osteoporos 2017;12:113.
24
Eloi M, Horvath DV, Szejnfeld VL, Ortega JC, Rocha DA, Szejnfeld J, et al. Vitamin D deficiency and seasonal variation over the years in São Paulo, Brazil. Osteoporos Int 2016;27:3449-56.
25
Matyar S, Disel NR, Acikalin A, Kutnu M, Inal T. Cukurova Bolgesinde D vitamini düzeyleri. Cukurova Medical Journal 2017;42:320-8.
26
Bozkaya G, Ormen M, Bilgili S, Aksit M. D vitamini için güneşten yeterince faydalanıyor muyuz?. Türk Klinik Biyokimya Derg 2017;15:24-9.
27
Hekimsoy Z, Dinç G, Kafesçiler S, Onur E, Güvenç Y, Pala T, et al. Vitamin D status among adults in the Aegean region of Turkey. BMC Public Health 2010;10:782.
28
Ögüş E, Surer H, Kılınç A, Fidancı V, Yılmaz G, Dindar N, et al. D vitamini düzeylerinin aylara, cinsiyete ve yaşa göre değerlendirilmesi. Ankara Med J 2015;15:1-5.
29
Guzel R, Kozanoglu E, Guler-Uysal F, Soyupak S, Sarpel T. Vitamin D status and bone mineral density of veiled and unveiled Turkish women. J Womens Health Gend Based Med 2001;10:765-70.
30
Taşkıran B, Cansu G. Güneydoğu bölgesinde erişkinlerde D vitamini eksikliği/Vitamin D deficiency in adult residents of Southern Turkey. Osmangazi Tıp Dergisi 2017;39:13-20.
31
Al-Yatama FI, AlOtaibi F, Al-Bader MD, Al-Shoumer KA. The Effect of Clothing on Vitamin D Status, Bone Turnover Markers, and Bone Mineral Density in Young Kuwaiti Females. Int J Endocrinol 2019;2019:6794837.
