Öz
Amaç
Geriatrik bireylerde fonksiyonel bağımsızlığın korunması, fiziksel ve bilişsel yetilerin dengeli bir şekilde sürdürülmesini gerektirir. Fiziksel performansın genel sağlık üzerindeki olumlu etkileri bilinse de, ikili görev performansı ile olan ilişkisi -günlük yaşam aktivitelerinin önemli bir bileşeni- hala araştırılması gereken kritik bir konudur. Bu çalışma, fiziksel performans ile ikili görev performansı arasındaki ilişkiyi incelemeyi ve farklı fiziksel performans seviyelerinin ikili görev yürütme üzerindeki etkilerini karşılaştırmayı amaçlamaktadır.
Gereç ve Yöntem
Çalışmaya toplam 79 geriatrik birey (ortalama yaş=68,68±4,42) dahil edilmiştir. Fiziksel performansları Alusti testi, Zamanlı Kalk ve Yürü testi (ZKYT), 30 Saniye Otur-Kalk testi (30s OKT) ve 10 Metre Yürüme testi ile değerlendirilmiştir. İkili görev performansı ölçümleri ZKYT, 30s OKT ve 10 metre Yürüme testi (motor ve bilişsel görev kullanılarak) ile ikili görev ölçeği kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular
Alusti testi ile İkili Görev ölçeği arasında düşük düzeyde bir korelasyon (r=-0,222; p=0,048) bulunurken, ZKYT (r=0,339; p=0,001), 30s OKT (r=-0,336; p=0,002) ve 10 metre Yürüme testi (r=0,365; p=0,001) ile orta düzeyde korelasyon görülmüştür. Alusti test skorlarına göre bireyler iki gruba ayrıldığında (iyi mobilite ve çok iyi mobilite), çok iyi mobilite grubunda 30s OKT motor ve bilişsel görev ortalamalarının iyi mobilite grubuna kıyasla istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur (sırasıyla p=0,026, p=0,005).
Sonuç
Bulgular, ikili görev performansının yaşlı bireylerde fiziksel fonksiyon ile yakından ilişkili olduğunu ve daha yüksek fiziksel performansın daha iyi ikili görev yürütme ile bağlantılı olduğunu göstermektedir. Yaşlanan nüfus için bilişsel-motor yetilerin korunmasının artan önemi göz önüne alındığında, hedefe yönelik fiziksel aktivite müdahaleleri, ikili görev performansındaki düşüşleri azaltmaya yardımcı olabilir ve böylece daha güvenli hareketlilik ile günlük yaşamda daha büyük bir bağımsızlık sağlayabilir. Gelecekteki araştırmalar, bu etkileşimlerin altında yatan mekanizmaları daha ayrıntılı inceleyerek geriatrik bakımda bilişsel-motor korunmaya yönelik etkili stratejiler geliştirmelidir.