SummaryAim: At the present day osteoporosis is an important subject of public health concern. Osteoporosis is a systemic skeletal disorder, which is characterized by increased bone fragility and increased fracture risk. The aim of this study was to evaluate women’s knowledge and attitude about osteoporosis. Patients and Method: The study was performed in 2006 at Kayseri Melikgazi Health Group Headship’s 14 village clinic area on 800 women over 18 years old who accepted to join this study. It is performed by home visits with a descriptive questionnaire which concernes knowledge, attitude and risk factors about osteporosis. Results: Women merge in the study, 74.6% is at 18-49 age group, 49.0% is first and second degree graduated, 83.5% is housewife and 29.8% is at menaposis. Women’s knowledge level about osteoporosis is low, knowledge level is on increase with education levels increase and it is significant and it decreases significantly by the age increases (p 0.05). 12.3% of the participants (98 women) reported a diagnosis of osteoporosis. 15.0% of the women reported daily regular exercise and walk. 11.5% of the women reported have previously fracture history and 84.8% of the fractures related to crash. There are no statistical differences between diagnosis of osteoporosis and, color of skin and body structure. The most common knowledge source about osteoporosis is television and radio. Most taken medicines to osteoporosis are calcium and vitamin D. Conclusion: Basic approach at osteoporosis is protection, therefore it must be focused on education to raise women’s knowledge level about osteoporosis. Health professionals must act more in this head, and all should be educated about osteoporosis risk factors, diagnose, threatment and complications. (From the World of Osteoporosis 2007;13:60-6)Key words: Osteoporosis, knowledge and attitude, women
Article in Turkish(Use the link for full-text in Turkish)
Giris
Osteoporoz, kemik erimesi olarak da bilinen, kemik kütlesinde azalma ve bunun sonucunda artmis kirik riski ile karakterize en sik görülen metabolik kemik hastaligidir (1). En önemli halk sagligi sorunlarindan biri olan osteoporoz, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalik olup, günümüzde önemli bir ekonomik ve sosyal problem haline gelmistir. Çagimizin eristigi teknolojik düzey, insan yasamini uzatip, yasam kalitesini arttirirken beraberinde az hareketli, sedanter bir yasam biçimi sunmustur. Bu durumda osteoporoz ve sonuçlarindan etkilenen insan sayisinda artisla birlikte osteoporozun hem kendisine hem de önemli komplikasyonu olan kiriklarin tedavisine yönelik olarak yapilan yatirimlar ve isgücü kaybinin maliyeti, ülkelerin önemli sorunu olarak gündeme gelmektedir (2,3). Kirik riskini artiran osteoporoz, özellikle yaslilarda morbidite ve mortalitenin önde gelen nedenlerindendir (4). Osteoporoz, yasam süresinin giderek uzadigi toplumlar için üzerinde durulmasi gereken ve gittikçe de önem kazanan bir saglik sorunu olmustur (5). Hastalik Amerika Birlesik Devletleri’nde her yil 1.5 milyon kirik olgusuna ve 13.8 milyar dolara mal olmaktadir. Toplum sagligi ve artan tedavi maliyetlerinin etkisi ile tüm dünyada osteoporozun tedavisinden çok, önlenmesi yönündeki çalismalar agirlik kazanmistir (6).Osteoporoz kronik hastaliklar içinde degerlendirilen önemli bir kadin sagligi sorunudur, çünkü bu sorunu yasayanlarin %80’ini kadinlar olusturmaktadir. Osteoporoz sadece kadinlarda degil, erkeklerde hatta çocuklarda da görülebilmektedir. Öyle ki kadinlar arasinda tüm yasamlari boyunca osteoporoza bagli kirik meydana gelme riski %40’a yakinken, bu risk erkeklerde sadece %13’tür (7). Bir kadinin osteoporoz nedeniyle kalça kirigi riskinin; meme, uterus ve over kanserlerinin toplam riskine ve kalça kirigindan ölüm riskinin meme kanserinden ölüm riskine esit oldugu ortaya konmustur (1). Tüm dünyada yasam süresinin ve dolayisiyla yasli nüfusunun artmasi sonucunda 1990 yilinda 1.7 milyon olan kalça kiriginin, 2050 yilinda 6.3 milyona çikacagi ön görülmektedir.Osteoporoz multifaktöriyel olarak olusan bir klinik tablodur. Komplikasyonlar ortaya çikmadan tani konmasi zor bir hastalik olmasi nedeniyle osteoporoz riskini tanimlayacak metotlara ihtiyaç duyulmaktadir. Bu metotlardan en kolayi risk faktörlerinin belirlenmesidir. Osteoporozda risk faktörlerinden bazilari (8); ileri yas, kadin cinsiyet, düsük vücut agirligi, geç menars, erken menopoz, nulliparite, amenore hikayesi, bireyin kendisinde veya ailesinde osteoporoza bagli kirik hikayesi , günes isigindan yeterli yararlanamama, kalsiyumdan fakir, proteinden zengin beslenme, sigara, alkol ve kahve tüketimi, immobilizasyon, sedanter yasam ve kemik metabolizmasi üzerine etkili ilaç kullanimidir. Osteoporozun tanisinda kesin olan biyokimyasal testler yoktur, ancak biyokimyasal markerler, radyografi ve kemik mineral dansitesi osteoporoz tanisinda yardimci olur (2). Kemik mineral dansitesi testleri, osteopeni ve kirik riskini belirlemede seçiciligi ve hassasiyeti en yüksek olan testlerdir (2).Dünya nüfusunun giderek yaslandigi göz önüne alinirsa sorunun giderek büyüyecegi açiktir. Bu nedenle osteoporozla ilgili klinik ve deneysel çalismalar artmaktadir. Çalismalarin çogu osteoporozun önlenmesine yöneliktir. Osteoporozun önlenmesinde ilk basamak, en fazla riske sahip olan grubu tanimlamak ve özellikle bu grup için önleyici tedbirler almaktir (1). Ülkemizde ortalama yasam süresinin uzamasi, Türk kadinlarinin bir çok risk faktörünü bir arada tasimalari nedeniyle ülkemiz için de osteoporozun erken tani ve koruyucu tedaviyi gerektiren önemli bir saglik sorunu oldugu düsünülmektedir (9). Osteoporozun önlenebilir bir hastalik olmasi, toplumun çocukluk çagindan itibaren bu konuda bilinçlendirilmesinin önemini ortaya koymaktadir.Bu arastirma Kayseri Melikgazi Egitim Arastirma Saglik Grup Baskanligina bagli 14 saglik ocagi bölgesinde 18 yas ve üzeri kadinlarin osteoporoz hakkindaki bilgilerini ve osteoporoza iliskin davranislarini degerlendirmek amaciyla yapildi.
