Amaç:

Osteopeni ve osteoporoz hemoglobinopatili hastalarda önemli bir morbidite nedenidir. Bu çalışmanın amacı talasemi majör, talasemi intermedya ve orak hücreli anemi hastalarında demir birikimi, D vitamini ve kemik mineral yoğunluğu (KMY) arasındaki ilişkiyi araştırmaktır.

Gereç ve Yöntem:

Hemoglobinopatili 102 hastadan serum örnekleri toplandı ve ferritin ve D vitamini düzeyleri ile çift enerjili X-ışını absorpsiyometrisiyle (DEXA) ölçülen KMY arasındaki ilişki araştırıldı.

Bulgular:

DEXA femoral T-skoruna göre normal KMY olan talasemi intermedya, talasemi majör ve orak hücreli anemi hasta oranı sırasıyla %56,25, %35 ve %39 idi. DEXA lomber T-skoruna göre normal KMY olan talasemi intermedya, talasemi majör ve orak hücreli anemi hasta oranı sırasıyla %31,25, %7,5 ve %41,25 idi. Hastaların ferritin değerleri ve DEXA skorları karşılaştırıldığında, femur T-skoru, lomber T-skoru, femur Z-skoru ve lomber Z-skoru, ferritin değeri yüksek olanlarda istatistiksel olarak anlamlı derecede düşüktü (p değerleri sırasıyla: 0,0005, 0,0002, <0,0001, 0,0002). Femur T-skoru, lomber T-skoru, femur Z-skoru ve lomber Z-skoru normal ve düşük D vitamini seviyesine sahip hastalarda karşılaştırıldığında, ciddi eksikliği olan hastalarda istatistiksel olarak anlamlı bir değişiklik gözlendi (p değerleri sırasıyla: 0,001, 0,001, 0,0027, 0,0003).

Sonuç:

Hemoglobinopatili hastalar DEXA ile erken yaşta taranmalıdır. Uygun D vitamini replasmanının sağlanması ve ferritin seviyelerinin normal aralığa getirilmesi çabaları osteoporoz ile ilişkili morbiditeyi azaltmada etkili olabilir.

Anahtar Kelimeler: Hemoglobinopatiler, osteoporoz, demir birikimi, vitamin D